BEYAZ GEMİ _ Cengiz Aytmatov

Yayın Evi: Elips Yayınları
Basım Yılı: 2007
Sayfa Sayısı: 144

Nesri de şairane yazan kalemleri seviyorum. Cengiz Aytmatov'un daha önce okuduğum kitapları gibi Beyaz Gemi'de de isminden itibaren başlayan saf, duru ve etkileyici bir anlatım var. Bir avuç insandan yola çıkarak öyle çok şey söylüyor ki..

Ormanlarla kaplı dağların çevrelediği San-Taş vadisinin üç haneli korucu yerleşkesinde dedesi Mümin ve üvey ninesiyle yaşayan bir çocuk vardır. Annesi ve babasının çok küçükken terk edip gittikleri çocuğu seven tek kişi dedesidir. Teyzesine çocukları olmadığı için hayatı zindan eden eniştesi Urazkul ile orman işçisi Seyit Ahmet'in ailesi komşu iki evde otururlar. 

Henüz okula başlamamış olan çocuk kendi dünyasında mutluluk veren küçük şeylerle avunur: dedesinin anlattığı masallar, şekillerinden dolayı Deve, Kurt, Eyer ve Tank adını verdiği kayalarıyla oynamak, dedesinin onun için minik bir havuz gibi çevirdiği dere kenarında yüzmek ve dağa çıkarak dürbünle uzaklara bakmak.. Dağdan baktığında kasabayı ve Issık Gölü görmektedir. Göl üzerinde bazen bir beyaz gemi görünüp kaybolur. Çocuk bu gemide babasının olduğunu ve bir gün yüzerek yanına gideceğini hayal eder. Fakat hayat, safiyâne hayallerinin çok uzağında cereyan etmektedir..

Kısa bir özetle anlatılamayacak kadar güzel bir kitap Beyaz Gemi. Yüzlerce incelikli ayrıntıdan örülmüş bir halk masalı gibi. Dedesinin acziyeti ve çocuğun inançlarını çerçeveleyen Urazkul'un zulmü, aydınlık bir düş gibi beliren gemi v.b. Aytmatov, tanıdık metaforları ustalıkla kullanırken, yapışkan bir duygu sömürüsüne girmeden, sade cümleleriyle okuyucusunu etkisi altına alıyor. Bu ince hacimli romanın okuruna sunduğu derin edebi nefesten mahrum kalmamanızı diliyorum.